Is dit een mens -Primo Levi

Zakelijke gegevens:

Auteur:                       Primo Levi

Uitgegeven:                1958
Pagina's:                     215
Genre:                       Oorlogsroman

Oorspronkelijke taal:  Italiaans

Auteur:

In 1975 - hij was vijfenvijftig jaar - besloot Levi zich volledig aan het schrijven te wijden. Hij ging vervroegd met pensioen en in datzelfde jaar verscheen Het periodiek systeem. Hierin komen de twee sporen, dat van de chemicus en van de literator, op een fraaie manier bij elkaar. Levi verwoordt zijn passie voor de scheikunde en zijn afkeer van de manier waarop hij op school met literatuur in contact was gebracht. Als student vond hij het periodiek systeem van Mendelejev poëzie, ‘verhevener en grootser dan alle gedichten die we op de middelbare school hadden doorgeworsteld’. In Dialogo. Primo Levi and Tullio Regge (Ned. vert. opgenomen in Gesprekken, 1991) licht Levi dit nader toe. Letterlijk vond hij het poëzie omdat elke regel van de meest voorkomende grafische voorstelling van het periodiek systeem op dezelfde wijze eindigt: met een hallogeen plus een zeldzaam gas. Figuurlijk omdat de sensatie die Mendelejev moet hebben ervaren bij de ontdekking van het systeem, waarmee immers de chaos plaatsmaakte voor orde, vergelijkbaar is met het gevoel van bevrediging dat de dichter ervaart wanneer hij een woord op de (enig) juiste plaats heeft gezet. Hier trekt Levi opnieuw een parallel tussen het werk van de natuurwetenschapper en dat van de dichter (literator). Beiden putten uit dezelfde bron, de drang naar ordening, het aanbrengen van samenhang in de verschijnselen. Met dit belangrijke verschil dat de mate van objectiviteit in het geval van de natuurwetenschappen vele malen groter is. De scheikunde voorzag Levi van een schat aan metaforen voor de door hem zo hartstochtelijk gezochte verbinding tussen de materiële en geestelijke wereld. Hij wist een gevoel van eenheid en samenhang in de schepping te creëren door onder andere levenloze, veelal scheikundige en technische, zaken menselijke trekken te geven. Hij benaderde zowel de wereld als de geest met de instrumenten die hij zich tijdens zijn scheikundige opleiding had eigen gemaakt: nuchterheid, geduld, precisie, objectiviteit, fantasie en vernuft. Levi was niet alleen een haarscherp analyticus, maar beschikte ook over een groot synthetisch vermogen. De kracht van zijn werk hangt voor een belangrijk deel samen met deze combinatie van talenten. In Het periodiek systeem fungeert de chemie als brug tussen de wereld van de woorden en de wereld van de dingen. Elk scheikundig element - 21 in getal - is aanleiding tot het vertellen van een autobiografisch verhaal. Zo opent het hoofdstuk over ijzer met een verhaal uit Levi's studietijd. Op een dag in de periode dat de bisschoppen in Rome in conclaaf bijeen waren om een nieuwe paus te kiezen, deelde in het laboratorium een medestudent plechtig mee: Habemus ferrum. Deze woorden waren afkomstig van Sandro, aan wie de rest van het hoofdstuk over ijzer is gewijd. Tussen Levi en Sandro groeide in 1939, het jaar dat de oorlogsdreiging steeds duidelijker voelbaar werd, een bijzondere vriendschap. Levi's gedrevenheid miste zijn uitwerking niet op Sandro, die op zijn beurt Levi de bergen leerde kennen. Sandro was van ijzer. Het is een buitengewoon ontroerend verhaal. ‘Sandro in de bergen zien verzoende je met de wereld en deed je de nachtmerrie die over Europa hing vergeten’ en ‘hij gaf me een nieuw gevoel van verbondenheid met hemel en aarde, waarin mijn behoefte aan vrijheid, de kracht van mijn jeugd en de honger om de dingen te begrijpen die me naar de scheikunde hadden gedreven samenstroomden’. Hun gezamenlijke tochten in de bergen, 's zomers en 's winters, hebben hen allebei gehard, hen voorbereid ‘op een toekomst van ijzer, die van maand tot maand dichterbij kwam.’

(Bron:http://www.dbnl.org/tekst/_gid001199101_01/_gid001199101_01_0061.php) Recensies: http://www.trouw.nl/tr/nl/4512/Cultuur/article/detail/2794701/2002/02/09/Ook-slechte-kampgetuigenissen-lovend-onthaald.dhtml?cw_agreed=1 http://www.literatuurplein.nl/recensie.jsp?recensieId=159 http://recensies.infonu.nl/kunst-en-cultuur/156549-als-dit-een-mens-is-het-debuut-van-primo-levi.html Mening: Het boek heeft een diep verhaal en gaat over een emotioneel onderwerp: de jodenvervolging. Het boek is niet gemakkelijk te lezen door het moeilijk taal gebruik maar is wel erg mooi.